Categoriearchief: 2020

Blote voeten van Arie van Driel

Ze vlucht op blote voeten

over schelpen scherp als glas.

Doorkliefde zolen helse pijnen

rood spoor bloederige plas.

Ze vlucht op blote voeten

voor laffe soldaten bruut geweld.

Haar dorp een oase van liefde

nu dodelijk etterend gezwel.

Ze vlucht op blote voeten

over lijken gruwelijk onthoofd.

Geblakerd mensenvlees bijtende geuren

verschroeide aarde verstikkende rook.

Ze vlucht op blote voeten

omfloerste blik nietsziende ogen.

Herinneringen rennen met haar mee

broze relikwieën uit een leven zonder zorgen.

Ze vlucht op blote voeten

over korrelig warm zand.

De horizon oneindig ver weg

daarachter een land dat op haar wacht.

Ooit gaan ze ervoor boeten

de verkrachters de zwijnen.

De moordenaars van haar kind

in pijn zullen ze verdwijnen.

@2019, Arie van Driel

Waken over onze vrijheid

Op 11 maart is de boekpresentatie van 2020, 75 jaar Vrijheid in Lansingerland. 14 auteurs werkten aan deze verhalenbundel van Oostland Literair mee. De komende weken stellen wij ze graag aan je voor. In deze editie is dat Jeroen den Harder, die twee gedichten voor 2020 schreef.

Wat betekent 75 jaar vrijheid voor jou persoonlijk?
‘We leven zonder oorlog in Nederland. Dat wil niet zeggen dat we echt leven in vrijheid, we moeten aan veel regels voldoen. In dat opzicht is vrijheid relatief. Echter wij hebben hier in Nederland niet direct een oorlog, maar we hebben er wel mee te maken. Nederland is in diverse gebieden over de wereld verwikkeld in of betrokken bij conflicten. Ook in Nederland moeten wij waken over onze “vrijheid” zoals wij die kennen, maar dreiging voor terreur ligt hier ook op de loer.’

Waarom schreef je twee gedichten voor 2020?

‘Ik heb twee gedichten mogen leveren, één gedicht over de vrijheid en een tweede gedicht met de titel: “Gevochten, gevallen, gestorven”. Het is belangrijk om elk jaar stil te staan bij de Tweede Wereldoorlog, maar ook bij oorlogen waarbij wij als Nederland betrokken zijn. Het is belangrijk om deze verhalen te vertellen, hoe afschuwelijk ook, om mensen weer eens te laten inzien dat wij, binnen de lijntjes van de wetgeving, mogen leven, werken en recreëren.‘

Kim Bengtsen thrillerschrijver

Kim Bengtsen: ‘Vrijheid bestaat niet’

Op 11 maart is de boekpresentatie van 2020, 75 jaar Vrijheid in Lansingerland. 14 auteurs werkten aan deze verhalenbundel van Oostland Literair mee. De komende weken stellen wij ze graag aan je voor. In deze editie is dat thrillerauteur Kim Bengtsen (pseudoniem voor Arie van Driel). Hij schreef voor 2020 “De Afrekening”.

Waar gaat De Afrekening over?

‘Over haatgevoelens, die langzaam verdampen tot een roze walm. Over jaloezie en de rationele gevolgen daarvan en over het inlevingsvermogen van een twaalfjarige. De Afrekening: Menselijk en daarom zo herkenbaar.’

Wat versta jij onder vrijheid?

‘Vrijheid bestaat niet. Vrijheid heeft nooit bestaan en zal ook nooit bestaan. Vrijheid is meer dan een wereld zonder kunstmatig gecreëerde gewapende conflicten. Vrijheid is leven in een wereld waarin bijvoorbeeld RESPECT en SAAMHORIGHEID in hoofdletters worden geschreven. Vrijheid is jezelf kunnen zijn, zonder gedoe over, pakweg, geaardheid en afkomst. Die wereld bestaat niet. En zolang onder meer religies en verknipte ego´s bewust mensen tegen elkaar opzetten en driedelig grijs met een VVD-grijns het verschil tussen arm en rijk al graaiend in stand houdt, zal die wereld ook nooit bestaan. Vrede, die bestaat weer wel. Maar is slechts een stip op de wereldkaart.’        

Willem de Vreede: ‘Vrijheid is werkwoord!’

Op 11 maart is de boekpresentatie van de verhalenbundel 2020, 75 jaar vrijheid, waaraan 14 auteurs deelnemen. De komende weken stellen we ze aan jullie voor. Dit keer is dat dichter en auteur Willem de Vreede. Wat betekent 75 jaar vrijheid voor hem?

‘75 jaar vrijheid. Geboren in 1961 groeide ik op met de verhalen over de oorlog maar voor mijn gevoel was die oorlog als kind al van lang geleden. Mijn eerste echte confrontatie met de 2e wereldoorlog was een bezoek aan het oorlogsmuseum in Overloon. Daar zag ik als achtjarige een foto-expositie over de concentratiekampen. Kun je dat als kind bevatten? Nee, maar nu ruim 50 jaar later ook niet. Wel zie ik dat minderheden en mensen met ‘afwijkend’ gedrag, uiterlijk of seksuele voorkeur door de geschiedenis heen kwetsbaar waren en zijn voor achterstelling en vervolging.

Hoe het ook zij, die eerste confrontatie met de holocaust heeft behalve een diepe indruk achterlaten me ook bewust gemaakt van het gevaar en de waanzin van oorlog. De actualiteit met de oplopende spanning tussen de VS en Iran, het oplaaiende antisemitisme, radicaal Islamitische terreur en de diverse populisten die aan de macht zijn gekomen laten zien hoe kwetsbaar de rechtstaat, het fundament van onze vrijheid, wereldwijd en in Europa is.

75 jaar vrijheid moeten we blijven gedenken en ja, vrijheid is een werkwoord. Vandaar mijn verhaal over Westerbork, over het herinneringspad dat aangelegd is tussen het herinneringscentrum en kamp Westerbork. Langs het voormalig tracé, waar vandaan de treinen naar de concentratiekampen in het oosten vertrokken. Daar zijn om de 50 meter bielzen neergezet met daarop ieder transport vermeld. 93 treinen zijn er vertrokken, 107.000 mensen met een Joodse of Sinti achtergrond zijn afgevoerd naar Sobibor en vooral Auschwitz. 102.000 mensen zijn omgekomen in de kampen. Het is een verhaal, vooral voor  jongeren, in de hoop dat ook bij hen het besef doordringt dat we deze tragedie nooit mogen vergeten.

Rianne Sie-van Dijk: ‘Altijd vrijheid blijven herdenken, ook na 2020’

Op 11 maart is de boekpresentatie van 2020, 75 jaar Vrijheid in Lansingerland. 14 auteurs werkten aan deze verhalenbundel van Oostland Literair mee. De komende weken stellen wij ze graag aan je voor. In deze editie is dat Rianne Sie-van Dijk, die “Oorlogsverhalen” voor 2020 schreef. Wat betekent 75 jaar vrijheid voor haar persoonlijk?

‘Als kind uit de jaren negentig heb ik zelf niks van de oorlog meegekregen, alleen via verhalen van opa’s, oma’s en herdenkingen. Voor mij betekent het veel dat we leven in een tijd waarin je niet bang hoeft te zijn. Zoals George Orwell in “1984” beschreef: een wereld waarin er zelfs gedachten niet goed kunnen zijn, is een wereld gedreven op angst. Dat wij die angst niet mee hoeven maken, betekent onmetelijk veel voor mij.’

Waarom schreef je “Oorlogsverhalen”?

‘In het verhaal wat ik voor de bundel schreef, is een grote rol weggelegd voor de angst die wij al 75 jaar niet meer dagelijks hoeven ervaren. Door de verhalen van zijn opa, komt een kleinzoon erachter wat de vrijheid die wij nu hebben betekent. Dit verhaal heb ik geschreven, omdat ik wil dat wij altijd blijven herdenken wat het is om niet vrij te zijn, alsmede iedereen te herdenken die zijn/haar leven heeft gegeven zodat wij nu vrij kunnen zijn.’

Dirk Langstraat over 75 jaar vrijheid: ‘Leven in vrede is een zegen, maar niet vanzelfsprekend’

Op 11 maart is de boekpresentatie van 2020, 75 jaar Vrijheid in Lansingerland. 14 auteurs werkten aan deze verhalenbundel van Oostland Literair mee. De komende weken stellen wij ze graag aan je voor. In deze editie is dat Dirk Langstraat die “Vrede heeft zijn prijs” en “PTSS” voor 2020 schreef. Wat betekent 75 jaar vrijheid voor hem? En waarom schreef hij dit verhaal en het gedicht PTSS?

‘Elf maanden was ik toen mijn vader in november 1944 bij de razzia’s in Rotterdam door de Duitsers werd opgepakt. Ik schrok van de zwartharige, broodmagere man die mei 1945 ons huis binnenkwam …  mijn vader! Ik herkende hem niet.

Ik herinner mij nog een aantal dingen van kort na de oorlog. Zoals een wandeling langs het havengebied waar aan de kade uitgebrande schepen lagen. Ik herinner mij ook dat ik voor het eerst iets van vlees at: gebakken worst. Wat was dat heerlijk!

Thuis hoorde ik veel verhalen over de verschrikkingen van de oorlog. Mijn vader die in 1948 dominee werd, werd bij herhaling geconfronteerd met mensen die door de oorlog een vreselijk trauma hadden opgelopen. Nu noemen we dat trauma PTSS. Daartoe behoorden ook oud-verzetsstrijders. Voor dat soort patiënten en hun gezin werd het leven een hel zoals voor de echtgenote van een oud-verzetsstrijder die wegens geldgebrek, begin jaren vijftig, in onze tuin appels mocht rapen. Haar man kon door zijn trauma niet meer werken en was zwaar aan de drank. In diezelfde tuin lag een restant van een uit de lucht geschoten vliegtuig aan.

Thuis en op school werd veel gesproken over de oorlog. Kinderen van NSB’ers werden op school nagewezen. Zij waren op hun manier toch ook een beetje oorlogsslachtoffer. Ik had nog veel meer over de Tweede Wereldoorlog kunnen schrijven. Maar dat gebeurt al veel. De wereld is nog steeds vol oorlogen. De vlam die elders in de pan is geraakt, kan overslaan. Een aantal Nederlandse soldaten maakte deel uit van de vredesmacht van de Verenigde Naties in Libanon. Hun bataljon kreeg de Nobelprijs voor de vrede, maar de prijs die een aantal van hen voor hun bijdrage aan vrede betaalde, was PTSS.

Te mogen leven in vrede is een zegen, maar is niet vanzelfsprekend. Er moet steeds aan gewerkt worden. Vandaar mijn verhaal.’

2020, 75 jaar vrijheid: “Herdenken is belangrijk”

Op 11 maart is de boekpresentatie van de verhalenbundel 2020, 75 jaar vrijheid, waaraan 14 auteurs deelnemen. De komende weken stellen we ze aan jullie voor. Dit keer is de beurt aan Adriana Madderom, die regelmatig verhalen voor Libelle en Margriet en cabaretteksten heeft geschreven. Voor 2020 schreef zij het verhaal “Appelkindje”. Wat betekent 75 jaar vrijheid voor haar?

‘Ik heb persoonlijk de Tweede Wereldoorlog niet meegemaakt, omdat ik een paar maanden voor de bevrijding ben geboren. Maar ik hoef maar naar het nieuws te kijken om te beseffen dat het een weelde is om in een land te wonen zonder oorlog. Daarom laat ik in mijn verhaal Appelkindje de hoofdpersoon, ondanks haar dementie, nadrukkelijk zeggen dat herdenken zo belangrijk is.’